Większość badaczy potwierdza i zgadza się z rozpowszechnionym poglądem, iż okazywanie takich negatywnych emocji, jak agresja czy depresja przypada na okres adolescencji. W tym okresie rozwoju następuje silny wzrost wydzielania hormonów płciowych (Rutter, Rutter, 1992; za: Napierała, Trembała, 2002). W wieku około 10 lat w przysadce mózgowej rozpoczyna się wydzielanie hormonów gonadotropowych powodujących rozwój jajników i jąder (silniej u chłopców) oraz wzrost wydzielania estrogenu (szczególnie u dziewcząt). Niektórzy badacze twierdzą również, że relacja pomiędzy działaniem hormonów płciowych a zachowaniem u młodzieży (doświadczaniem negatywnych emocji) ma dwa wymiary w postaci bezpośrednio obserwowalnych zmian oraz zmian fizycznych wpływających na spostrzeganie samego siebie. Stwierdzono w badaniach Dorna i Chrousos (1991; za: Napierała, Trembała 2002), iż negatywne stany emocjonalne przeżywane przez młodzież mają związek z poziomem sterydów płciowych i androgenów nadnerczy – u dziewcząt większy poziom testosteronu i kortyzolu, u chłopców niższy poziom testosteronu i wyższy androstenedionu. Związek ten jest jasno wyjaśniony u chłopców, natomiast w grupach dziewcząt badania są sprzeczne (jedne potwierdzają a inne zaprzeczają wpływowi hormonów). Nie ma wystarczających, jednoznacznych dowodów na stwierdzenie, że labilność nastrojów oraz ich niestałość jest skutkiem działania hormonów. Badacze (Buchanan, Eccles, Becker, 1992; za Napierała, Trembała,2002) wymieniają inne czynniki modyfikujące ten wpływ: wiek, płeć, temperament, poziom rozwoju ego, umiejętności z radzeniem sobie z emocjami, wcześniejsze doświadczenia, kulturę i najbliższe środowisko.
Dużą rolę w kształtowaniu się emocji w okresie adolescencji odgrywa rola rodziny (Napierała, Trembała, 2002). Adolescencja jest trudnym okresem w życiu młodego człowieka, zachodzi w jego życiu wiele zmian, od wizerunku własnego ciała po zmiany związane z potrzebami – na przykład nie wystarcza już młodemu człowiekowi tylko najbliższa rodzina, ale ważna staje się grupa rówieśnicza, młodzi ludzie doświadczają pierwszych miłości i rozczarowań z nimi związanych. Adolescent ma do zrealizowania pewne zadania życiowe, takie jak: osiągnięcie bardziej dojrzałych więzi z rówieśnikami obojga płci, stopniowe wchodzenie w rolę męską lub kobiecą, zaakceptowanie swojego wyglądu, umiejętność posługiwania się własnym ciałem, osiągnięcie niezależności uczuciowej od rodziców i innych osób dorosłych oraz branie odpowiedzialności za swoje czyny. Jest to etap przejściowy pomiędzy dzieciństwem a dorosłością, kształtuje się tożsamość. Młody człowiek z jednej strony dąży do niezależności, odrzucenia kontroli dorosłych i bycia dorosłym i z drugiej strony nie jest jeszcze gotowy, czasem przerażony i zaniepokojony byciem osobą dorosłą. Te przełomowe zmiany mogą być bardzo trudne dla dorastającego człowieka i być związane z wieloma nieprzyjemnymi dla niego emocjami.
Jak poprawić kontakt z nastolatkiem zobacz tutaj
Harwas-Napierała, B., Trembała, J. (red.) (2009). Psychologia rozwoju człowieka. Rozwój funkcji psychicznych. Warszawa: PWN.
Tyszkowa, M., Przetacznik-Gierowska, M. (red.) (2009). Psychologia rozwoju człowieka. Zagadnienia ogólne. Warszawa: PWN.